सिरहा, ७ कार्तिक । श्रद्धा र निष्ठापूर्वक मनाइने छठ पर्व मंगलबारबाट विधिवत रुपमा सुरु भएको छ । कात्र्तिक शुक्ल चौथीदेखि सप्तमीसम्म विभिन्न विधिपुर्वक मनाइने छठ पर्व मंगलवार ‘नहाय–खाय’ विधिसँगै सुरु भएको हो । पहिलो दिनको यो विधिलाई स्थानिय बोलीचालीमा ‘नहाय–खाय’ भन्ने गरिन्छ । पर्वको दोस्रो दिन बुधबार पञ्चमी तिथिमा व्रतालुले दिनभरि निराहार व्रत बसेर राति सख्खरमा पकाइएको खीर मात्र खाई ‘खरना’ विधि गर्ने गर्छन । त्यस्तै, विहिबार संध्याकालिन र शुक्रबार प्रभातकालिन सुर्यको अघ्र्य दिएपछि चार दिवसीय छठ पर्र्ब बिधिवत रुपमा समापन हुनेछ ।पर्वको मुख्य दिन मानिने षष्टी तिथिका दिन बिहानै न्वाई–ध्वाई गरेर निराहार व्रत बसेका व्रतालुले साँझमा अस्ताउँदै गरेका सूर्यलाई अघ्र्य दिने गरिन्छ । त्यस्तै, सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदै गरेका सूर्यलाई अघ्र्य दिएपछि यो पर्व सम्पन्न हुनेछ ।
छठ पर्वका लागि पूजा सामग्री र नवेद्य तयार गर्दा अत्यन्त सावधानीका साथ ख्याल गर्नु पर्छ । यस पर्वमा ढिकी–जाँतोमा परम्परागत तरिकाले कुटिएको र पिसिएको गहुँ तथा चामलको पीठोबाट बनाइएका ठकुवा, भुसुवा, मिष्टान परिकार, माटोको भाडामा जमाइएको दही, उखु, मौसम अनुसारका फलपूmल, कोसिया कुरवार लगायतका पुजा सामग्रीहरुले सूर्यलाई अघ्र्य दिने प्रचलन रहेको छ ।निर्धनता र निःसन्तानबाट मुक्ति पाउन एवम् मानव जातिको उत्थान गर्न र आरोग्यका लागि यो पर्व मनाउने गरिएको जनविश्वास रहेको छ । सूर्यको आराधनाबाट चर्मरोग निको हुने, सन्तान र धनलाभ हुने मान्यता रहेको छ । सुरुमा तराइवासीले मात्र मनाउने यो पर्व अब अन्य जाति एवं राजधानी लगायत पहाडमा पनि मनाउन थालेका छन् ।
मिथिला लोकसंस्कृतिको अभिन्न अंग बनिसकेको यो पर्वको तयारीमा अहिले यस क्षेत्रका नदी, तलाउ र कुण्ड सहितका जलाशयहरु मनमोहक ढंगले सिंगारिने क्रम चलिरहेका छन् । छठ पर्वको तयारी सिरहासहित बिभिन्न जिल्लाहरुमा जोरतोरले भईरहेका छन् । जलाशय सजाउनुको साथै घरघरमा पर्वको तयारी चलिरहेको । छठ पर्व सुरुवात संगै टोल टोलमा छठको गीतहरु गुञ्जिरहेकोले मिथिलांचल क्षेत्र छठमय बनेको छ । उता, छठ पर्वका लागि विभिन्न प्रसाद सामग्री खरीद गर्न बजारमा भीड लागेको छ ।
केराको व्यपारमा वढ्यो छठ पर्वका अवसरमा स्थानीय बजारहरुमा केराको कारोबारमा बृद्धि भएको छ । सिरहाको मिचैया, गोलबजार, धनगढी, लहान, बन्दिपुर, भगबानपुर, लगायतका वजारहरुमा केराको कारोबार बढेको छ । यस क्षेत्रमा केराको अभाव भएकोले ट्रकमा लोड गरेर कोशी पारी र भारतबाट केरा ल्याएर बिक्री गर्दै आएको ब्यापारीहरुले बताएका छन् ।
